Bổ sung men vi sinh cho bé khi rối loạn tiêu hóa đang dần trở thành thói quen tích cực ở nhiều cha mẹ. Song có phải lợi ích của men vi sinh chỉ có thế? Mẹ cùng buona tìm hiểu men vi sinh là gì và những sự thật đáng ngạc nhiên về men vi sinh nhé!
Nội dung bài viết
1. Men vi sinh là gì?
Bạn có biết, so với số lượng tế bào của cơ thể, số lượng vi khuẩn đường ruột gấp tới 10 lần (10^14). Có hơn 400 loài vi khuẩn với tổng cân nặng khoảng 1,0-1,5 kg tồn tại trong đường ruột của chúng ta. Chúng được chia làm 2 loại:
- Vi khuẩn có lợi (85%)
- Vi khuẩn gây hại (15%): E.coli, Staphylococus,…
Theo FAO/WHO (2001) “Men vi sinh (Probiotics) là những vi sinh vật sống mang lại lợi ích sức khỏe cho vật chủ khi được dùng với lượng đủ”.
Men vi sinh rất đa dạng và được phân loại thành các cấp độ: chi, loài, chủng
VD: Lactobacillus (chi) Reuteri (loài) LRE 02 (chủng) DSM 23878 (bằng chứng nuôi cấy vi sinh)
Bổ sung men vi sinh cho bé giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Từ đó có thể ngăn ngừa hoặc thậm chí là điều trị bệnh tật.
Song mẹ cần lưu ý, men vi sinh tốt cho hệ tiêu hóa nhưng không phải là men tiêu hóa (enzym tiêu hóa do các tuyến trong cơ thể tiết ra). Về bản chất, hai loại này hoàn toàn khác nhau và cách sử dụng có nhiều khác biệt.
2. Tác dụng của men vi sinh
Men vi sinh có rất nhiều lợi ích với sức khỏe. Bên cạnh lợi ích trên hệ tiêu hóa, men vi sinh đã được chứng minh hiệu quả trên dinh dưỡng, sinh lý, hệ miễn dịch và sự phát triển não bộ của trẻ.
Men vi sinh cho bé được dùng phổ biến nhất thuộc các chi Bifidobacterium và Lactobacillus, và một loài nấm men (S. boulardii). Nhìn chung, các men vi sinh này đều có những công dụng:
- Cải thiện hệ vi sinh đường ruột
- Ức chế sự hình thành độc tố, các chất gây hoại tử
- Tăng cường miễn dịch
- Cải thiện tình trạng không dung nạp lactose
- Giảm hàm lượng cholesterol và nguy cơ gây các bệnh tim mạch
- Cải thiện những rối loạn và bệnh đường tiêu hóa
- Giảm dị ứng
- Thúc đẩy quá trình tổng hợp vitamin, khoáng chất
Tuy nhiên, mức độ hiệu quả lại đặc hiệu theo từng chủng. Không phải tất cả các probiotics đều như nhau.
Ở trẻ em, một số chủng đã được chứng minh lâm sàng với những ưu điểm nổi trội và được ứng dụng trong điều trị như:
- Tiêu chảy do kháng sinh: LR06, LGG, S. boulardii,…
- Tiêu chảy do nhiễm khuẩn đường ruột (E.coli): LR06
- Đau quặn bụng, nôn trớ khi sử dụng sữa mẹ: L. reuteri LRE 02, L. reuteri DSM 17938,…
- Phòng ngừa nhiễm khuẩn đường hô hấp: LGG
(Ký hiệu: – LR06: Lactobacillus rhamnosus LR06
– LGG: Lactobacillus rhamnosus GG)
3. Khi nào cần bổ sung men vi sinh cho bé?
3.1. Bổ sung men vi sinh khi bé dùng kháng sinh dài ngày
Dùng kháng sinh dài ngày sẽ làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Ở trẻ nhỏ, điều này rất dễ dẫn đến các tình trạng rối loạn tiêu hóa, điển hình như tiêu chảy, đi ngoài phân sống, đầy bụng, ăn không tiêu,.. Do đó, việc bổ sung men vi sinh cho bé lúc này là rất cần thiết. Men vi sinh được sản xuất theo công nghệ hiện đại như công nghệ bao phim, bào tử,… lợi khuẩn được bảo vệ sẽ cho hiệu quả được phát huy tối ưu. Nghiên cứu còn cho thấy, lợi khuẩn được bao phim bảo vệ giúp gia tăng hiệu quả gấp 5 lần so với phương pháp sản xuất men vi sinh thông thường.
3.2. Khi bé gặp phải các tình trạng rối loạn tiêu hóa
Không chỉ có lợi ích tích cực trong dự phòng, men vi sinh còn được ứng dụng nhiều trong điều trị khi có rối loạn tiêu hóa xảy ra. Ngoài công dụng thiết lập lại cân bằng hệ vi sinh đường ruột, men vi sinh còn giúp ức chế hoạt động của các độc tố, hạn chế ảnh hưởng của vi khuẩn gây hại.
3.3. Khi bé kém hấp thu thức ăn
Ở trẻ em, hệ tiêu hóa phát triển chưa hoàn thiện nên nhiều khi không hấp thu được đầy đủ dinh dưỡng. Trẻ thường có biểu hiện như biếng ăn, chậm lớn, đầy bụng, ăn không tiêu… Men vi sinh với tác dụng thúc đẩy quá trình hấp thu vitamin, khoáng chất sẽ là trợ thủ đắc lực của bé lúc này.
Song cần lưu ý, biếng ăn xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Với trẻ biếng ăn dài ngày, trẻ suy dinh dưỡng cần được thăm khám và sử dụng các sản phẩm chuyên biệt hơn cùng sự phối hợp của nhiều phương pháp.
3.4. Khi muốn tăng cường sức đề kháng cho bé
Bên cạnh hệ tiêu hóa, hệ miễn dịch cũng là cơ quan khá nhạy cảm và cần được quan tâm nhiều hơn ở trẻ nhỏ. Ngoài những lợi ích về tiêu hóa đã quen thuộc, có khá nhiều bằng chứng cho thấy lợi ích tăng cường miễn dịch từ bổ sung men vi sinh cho bé.
4. 3 lưu ý khi lựa chọn men vi sinh
Chọn men vi sinh nào cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là thắc mắc của không ít mẹ. Một số lưu ý dưới đây sẽ giúp mẹ dễ dàng hơn khi chọn lựa men vi sinh cho con:
- Chỉ nên dùng các chủng probiotic đã được định danh và chứng minh ổn định về di truyền. (Theo khuyến cáo từ ISAPP – Hiệp hội Khoa học Quốc tế về Probiotic & Prebiotic)
VD: Lactobacillus (chi) rhamnosus (loài) GG (chủng) ATCC 53103 (bằng chứng nuôi cấy vi sinh)
- Chọn men vi sinh dạng bao phim, bào tử giúp gia tăng lợi ích sức khỏe. Bởi nếu không được bảo vệ, chỉ có khoảng 20% lợi khuẩn trần còn hoạt tính khi đến ruột và phát huy tác dụng ở đó. Đồng thời, khi ở dạng bao phim/ bào tử, lợi khuẩn được bảo vệ nên sẽ ổn định và có thể dễ dàng thêm vào cùng cháo, sữa,…tiện lợi khi sử dụng cho trẻ sơ sinh.
- Chọn nhà sản xuất, thương hiệu uy tín để đảm bảo chất lượng nghiêm ngặt trong từng sản phẩm.
5. Dùng men vi sinh cho bé như thế nào?
Men vi sinh rất dễ bị ảnh hưởng bởi tác động của môi trường. Nên bên cạnh việc lựa chọn sản phẩm, việc sử dụng và bảo quản đúng cách rất quan trọng để đảm bảo “đủ” lượng lợi khuẩn và phát huy được hiệu quả. Dưới đây là một số lưu ý để uống men vi sinh mà không sợ “mất chất”, mẹ cùng tham khảo nhé!
- Nên uống men vi sinh trước ăn
- Trong giai đoạn phải dùng kháng sinh, nên cho bé uống men vi sinh trước khi dùng kháng sinh ít nhất 2h.
- Đọc kỹ và tuân thủ theo HDSD. (VD: men vi sinh dạng trần nên pha với nước nguội. Tránh pha với sữa, cháo nóng vì nhiệt độ cao sẽ làm giảm hoạt lực của men vi sinh)
- Bảo quản tránh ánh nắng, nhiệt độ cao. Một số loại còn bắt buộc bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh.
- Nên cho bé uống men vi sinh ngay sau khi pha/mở nắp. Không nên pha từ sáng để dùng cho cả ngày vì men vi sinh rất dễ bị tác động bởi môi trường.
- Nên tăng cường chất xơ cho bé trong quá trình bổ sung men vi sinh
Hình ảnh: Men vi sinh nhỏ giọt tiện lợi cho bé
Không thể phủ nhận nguồn lợi ích phong phú mà men vi sinh mang lại cho sức khỏe của trẻ. Song việc lựa chọn và sử dụng đúng cách mới là điều kiện cần và đủ để đạt được hiệu quả như mong muốn. Như bác sĩ Nguyễn Thị Việt Hà (Trưởng khoa Tiêu Hóa Bệnh viện nhi) cũng nhận định, tùy vào từng chủng men mà chúng có tác dụng khác nhau. Khi sử dụng thì chúng ta cần có những kiến thức vững vàng hơn để bảo vệ sức khỏe cho bé toàn diện. Men vi sinh được phân lập cụ thể tới chủng lợi khuẩn và chứng minh lợi ích thực tế trên lâm sàng là tiêu chí cơ bản của một men vi sinh tốt cho bé.
